อุทยานแห่งชาติดอยภูนาง

ข้อมูลจากสำนักอุทยานแห่งชาติ, กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช

อุทยานแห่งชาติดอยภูนาง   (เปิด) (Doi Phu Nang)

ที่ตั้งและข้อมูลทั่วไป
สถานที่ติดต่อ : อุทยานแห่งชาติดอยภูนาง หมู่ 6 บ้านบ่อเบี้ย ต.บ้านมาง อ.เชียงม่วน จ.พะเยา 56160

E-mail : doiphunang@outlook.com

โทรศัพท์ : 095 690 0605Facebook : อุทยานแห่งชาติดอยภูนาง - Doi Phu Nang National Park

หัวหน้าอุทยานแห่งชาติ: นายศราวุธ เกตุเจริญ
ตำแหน่ง : นักวิชาการป่าไม้ชำนาญการ

อัตราค่าบริการเข้าอุทยานแห่งชาติ
ชาวไทย : ผู้ใหญ่ 20 บาท เด็ก 10 บาท
ชาวต่างชาติ : ผู้ใหญ่ 100 บาท เด็ก 50 บาท

**หมายเหตุ เมื่อชำระค่าบริการเข้าอุทยานแห่งชาติแล้วกรุณาพกบัตรค่าบริการติดตัว ขณะท่องเที่ยวในอุทยานแห่งชาติเพื่อการตรวจสอบ

ร้านค้าสวัสดิการ
ร้านค้าสวัสดิการ (ร้านอาหาร) เปิดให้บริการทุกวันเวลา 8.30 น. - 16.30 น.

สัญญาณโทรศัพท์ในพื้นที่
บริเวณที่ทำการอุทยานแห่งชาติ : AIS, TRUE

อุทยานแห่งชาติดอยภูนาง จังหวัดพะเยา เป็นอุทยานแห่งชาติ ลำดับที่ ๑๒๗ ของประเทศไทย ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ ๑๒๙ ตอนที่ ๕๑ ก ลงวันที่ ๑๓ มิถุนายน ๒๕๕๕ ตามพระราชกฤษฎีกา กำหนดบริเวณที่ดินป่าแม่ยม ป่าแม่ต๋ำ และป่าแม่ร่องขุย ในท้องที่ตำบลปง ตำบลควร ตำบลขุนควร อำเภอปง ตำบลบ้านถ้ำ ตำบลหนองหล่ม ตำบลบ้านปิน อำเภอดอกคำใต้ และตำบลสระ ตำบลเชียงม่วน ตำบลบ้านมาง อำเภอเชียงม่วน จังหวัดพะเยา เนื้อที่ทั้งหมด ๕๓๗,๔๒๔ ไร่ ให้เป็นอุทยานแห่งชาติดอยภูนาง
อุทยานแห่งชาติดอยภูนาง ตั้งอยู่ทางภาคเหนือของประเทศไทย อยู่ระหว่าง เส้นรุ้งที่ 18 องศา 90 ลิปดาเหนือ ถึง 19 องศา 14 ลิปดาเหนือ และเส้นแวงที่ 100 องศา 6 ลิปดาตะวันออก ถึง 100 องศา 26 ลิปดาตะวันออก

ความเป็นมา

เมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2533 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (พลตรีสนั่น ขจรประศาสน์) ในขณะนั้น ได้เดินทางไปตรวจราชการ ที่ศูนย์เฉพาะกิจป้องกันและปราบปรามการบุกรุกทำลายป่าไม้ที่ 1 บ้านผาช่อ ตำบลหนองหล่ม อำเภอดอกคำใต้ จังหวัดพะเยา ได้ให้นโยบายเกี่ยวกับการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ในท้องที่จังหวัดพะเยา ให้ป่าไม้เขตเชียงราย ( ขณะนั้น ) จัดทำแผนการปฏิบัติงานป้องกันรักษาป่าที่สมบูรณ์ การปลูกป่า การป้องกันไฟป่า การกำหนดพื้นที่ป่าที่สมบูรณ์ เพื่อจัดตั้งเป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า หรือเขตอุทยานแห่งชาติ และ การคัดเลือกพื้นที่ป่าเสื่อมโทรมให้ ส.ป.ก. พิจารณาดำเนินการต่อไป
สำนักงานป้องกันและปราบปรามการบุกรุกทำลายป่า (ขณะนั้น) ได้ขอรับการสนับสนุนเงินงบประมาณ ปี พ.ศ. 2533 (เพิ่มเติม) จากกองอุทยานแห่งชาติ (ขณะนั้น) เพื่อดำเนินการสำรวจ พื้นที่ป่าสมบูรณ์กำหนดให้เป็นอุทยานแห่งชาติ ต่อมา สำนักงานป่าไม้เขตเชียงราย (ขณะนั้น) ได้ดำเนินการสำรวจพื้นที่ป่าโครงการทำไม้ป่าแม่ยมฝั่งขวา ( ชร. 17) ตอนที่ 5-10 ,ป่าน้ำปี้ (ชร.38) ตั้งแต่วันที่ 1- 30 กันยายน 2553 และจัดทำรายงานการสำรวจพื้นที่ดังกล่าวเสนอกองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้ พิจารณา จากการพิจารณาเห็นว่า พื้นที่ป่า ดังกล่าว มีความเหมาะสมที่จะกำหนดให้เป็นอุทยานแห่งชาติ เนื่องจากเป็นพื้นที่ที่มีสภาพธรรมชาติที่สวยงาม มีจุดเด่นหลายแห่ง และมีสภาพป่าที่สมบูรณ์ จึงได้มอบให้ นายวรวุธ อมรทัต นักวิชาการป่าไม้ 5 ดำเนินการสำรวจพื้นที่ป่าแม่ยมฝั่งขวา และบริเวณใกล้เคียงเพิ่มเติมเพื่อจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ เป็นการป้องกันรักษาป่าในรูปแบบของการอนุรักษ์ เพื่อให้คงไว้ซึ่งความสมบูรณ์และสวยงามตามธรรมชาติต่อไป
ผลการดำเนินงาน ได้มีการสำรวจเพื่อกำหนดเป็นอุทยานแห่งชาติดอยภูนาง ครอบคลุมพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ 3 ป่า คือ 1) ป่าแม่ยม ท้องที่ตำบลควร ตำบลปง และตำบลสระ ตำบลเชียงม่วน และตำบลบ้านมาง อำเภอเชียงม่วน จังหวัดพะเยา (เป็นป่าสงวนแห่งชาติ ประกาศเมื่อปี 2518 ) ป่าแม่ต๋ำ ท้องที่ ตำบลบ้านปิน อำเภอดอกคำใต้ จังหวัดพะเยา (ชื่อท้องที่ปกครองปัจจุบัน) (เป็นป่าสงวนประกาศตาม พ.ร.บ. คุ้มครองและสงวนป่า เมื่อปี พ.ศ. 2505) ป่าแม่ร่องขุย ท้องที่ ตำบลหนองหล่ม อำเภอดอกคำใต้ จังหวัดพะเยา (ชื่อท้องที่ปกครองปัจจุบัน) (เป็นป่าสงวนประกาศตาม พ.ร.บ. คุ้มครองและสงวนป่า เมื่อปี พ.ศ. 2506)

สถานที่ท่องเที่ยว
น้ำตกธารสวรรค์
ถ้ำปางงุ้น
ถ้ำผาตั้ง
ไดโนเสาร์เชียงม่วน
แก่งหลวง
น้ำตกห้วยต้นผึ้ง

ขนาดพื้นที่
537,424.00 ไร่

หน่วยงานในพื้นที่
หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ภน.1 (ผาตั้ง)
หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ภน.2 (ห้วยสิงห์)
หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ภน.3 (ห้วยยั๊วะ)
หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ภน.4 (บ่อเบี้ย)
หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ภน.5 (ห้วยฮุง)
หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ภน.6 (ไดโนเสาร์)
หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ภน.7 (ห้วยต้นผึ้ง)

ลักษณะภูมิประเทศ
สภาพพื้นที่ ประกอบด้วย ภูเขาสูง สลับซับซ้อน มีระดับความสูงตั้งแต่ 361 - 1,222 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง มีจุดสูงสุด ของพื้นที่ คือ ดอยภูนาง ตั้งอยู่ในเขต ตำบลปง อำเภอปง จังหวัดพะเยา สูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง ประมาณ 1,222 เมตร เป็นต้นกำเนิดลำธารหลายสาย เช่น พื้นที่ป่าแปลงฝั่งตะวันตก มี ห้วยแม่ผง ห้วยแม่ฮิ ห้วยน้ำม่าว ห้วยร่องช้าง ห้วยน้ำแม่จั๊วะ ห้วยน้ำแม่ปั๋ง ห้วยกำปองหลวง เป็นต้น พื้นที่ป่าฝั่งตะวันออกมี ห้วยนางดอม ห้วยขิง ห้วยแม่ยัด ห้วยลึก ห้วยแม่ยั๊วะ ห้วยผาโค้ง เป็นต้น ลำห้วยเหล่านี้ ไหลลงสู่แม่น้ำยม

อาณาเขตติดต่อด้านทิศเหนือ:เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเวียงลอ อำเภอสอง จังหวัดพะเยา
อาณาเขตติดต่อด้านทิศใต้: เขตอุทยานแห่งชาติแม่ยม อำเภอสอง จังหวัดแพร่
อาณาเขตติดต่อด้านทิศตะวันออก: เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดอยผาช้าง และอำเภอบ้านหลวง จังหวัดน่าน
อาณาเขตติดต่อด้านทิศตะวันตก: เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเวียงลอ และป่าโครงการต๋ำ

ลักษณะภูมิอากาศ
ในฤดูฝนมีฝนตกชุก อากาศค่อนข้างเย็น ปริมาณน้ำฝนในปี 2552 วัดได้ ปริมาณรวม 957 มิลลิเมตร เดือนที่มีฝนตกชุกมากที่สุด คือ เดือน กรกฎาคม วัดได้ 152 มิลลิเมตร เดือนที่มีฝนตกน้อยที่สุด คือ เดือน กุมภาพันธ์ และ เดือนมีนาคม วัดไม่ได้
ฤดูหนาวอากาศหนาวจัด ในปี 2552 อุณหภูมิต่ำสุด 9 องศาเซลเซียส ในวันที่ 17 มกราคม 2552
ในปี 2552 อุณหภูมิ เฉลี่ยสูงสุด ประมาณ 31 องศาเซลเซียส อุณหภูมิ เฉลี่ยต่ำสุด ประมาณ 14 องศาเซลเซียส อุณหภูมิ เฉลี่ยตลอดทั้งปี ประมาณ 23 องศาเซลเซียส
ในปี 2552 ความชื้นสัมพัทธ์ สูงสุด ในเดือน ตุลาคม ประมาณ 83 เปอร์เซ็นต์ ความชื้นสัมพัทธ์ ต่ำสุดในเดือน เมษายน ประมาณ 54 เปอร์เซ็นต์

พืชพรรณและสัตว์ป่า
ทรัพยากรป่าไม้ ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยภูนาง สามารถ จำแนกชนิดป่าได้เป็น 4 ประเภท คือ
(1) ป่าดิบชื้น มีประมาณร้อยละ 20 ของพื้นที่ พบตามหุบเขา ริมห้วยและบนภูเขา ได้แก่ ห้วยแม่ผง ห้วยแม่ปั๋ง ห้วยแม่จั๊วะ ประกอบไปด้วยต้นไม้ที่สำคัญ และมีคุณค่าทางเศรษฐกิจ เช่น ไม้ยาง ตะเคียน มะม่วงป่า มะยม ไม้พื้นล่าง เช่น ไผ่ผง ไผ่หก หวาย เถาวัลย์
(2) ป่าดิบเขา มีประมาณร้อยละ 10 ของพื้นที่ พบเห็นตามสันเขาหรือภูเขาที่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางตั้งแต่ 1,000 เมตรขึ้นไป โดยจะปะปนอยู่ตามป่าเบญจพรรณ พบมากบริเวณดอยภูนาง ดอยหลวง ดอยประตูผา ประกอบด้วยพันธุ์ไม้ประเภทต่างๆ เช่น กอข้าว ก่อตาหมู ก่อแป้น สนสามใบ ไม้พื้นล่าง เช่น ผักกูด กล้วยไม้ดิน
(3) ป่าเต็งรัง มีประมาณร้อยละ 30 ของพื้นที่ มีลักษณะเป็นป่าโปร่ง ลักษณะดินเป็นดินร่วนปนทราย หรือดินลูกรัง ความอุดมสมบูรณ์มีน้อย มีไฟป่าเกิดขึ้นในฤดูแล้ง จะพบเห็นได้ตามพื้นที่ราบหรือค่อนข้างราบติดภูเขา ได้แก่ ห้วยสระ ห้วยสิงห์ ห้วยระวาง ห้วยหมุ้น ห้วยขิง ห้วยขาม พันธุ์ไม้ที่สำคัญ เช่น เต็ง รัง พลวง กราด พะยอม ติ้ว ตะแบกเลือด รกฟ้า ไม้พื้นล่าง ได้แก่ หญ้าแพรก
(4) ป่าเบญจพรรณ
มีประมาณร้อยละ 40 ของพื้นที่ มีลักษณะเป็นป่าโปร่ง ประกอบด้วยต้นไม้ขนาดเล็กหลายชนิด บางแห่งมีไผ่ขึ้นผสมกระจัดกระจาย ดินเป็นดินร่วนปนทราย ในฤดูแล้งมักเกิดไฟไหม้ทุกปี พบมากในบริเวณห้วยหลักปัน ห้วยละมัย ดอยหลวง ดอยผาตั้ง และดอยขุนน้ำปี้ ไม้ที่พบ เช่น สัก ประดู่ แดง มะค่า ตะแบกใหญ่ ชิงชัน ตีนนก ตะคร้อ ไม้พื้นล่าง เช่น ไผ่บง ไผ่ซาง ไผ่ไร่

การเดินทาง

เดินทางโดยรถส่วนตัวโดยใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 1021 จากจังหวัดพะเยา ถึงอำเภอดอกคำใต้ เลี้ยวขวาเข้าทางหลวงหมายเลข 1251 ประมาณ 45 กิโลเมตร แยกขวาเข้าเส้นทางไปหมู่บ้านบ่อเบี้ยประมาณ 4 กิโลเมตร ถึงที่ทำการอุทยานฯ
ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 1120 (แพร่-เชียงม่วน) แยกเข้าทางหลวงหมายเลข 1091 จากนั้นแยกเข้าทางหลวงหมายเลข 1251 อีก 15 กิโลเมตร ถึงที่ทำการอุทยานฯ
เดินทางโดยรถโดยสารประจำทาง เส้นทางสายกรุงเทพฯ - พะเยา ลงที่ตัวเมืองพะเยา มีรถสองแถวจอดรอผู้โดยสารในบริเวณตลาดสดเมืองพะเยา ใช้ระยะเวลาในการเดินทางประมาณ 1 - 2 ชั่วโมง ถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติดอยภูนาง

สถานที่ท่องเที่ยว

น้ำตกธารสวรรค์ ตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยภูนาง ตำบลบ้านมาง อำเภอเชียงม่วน จังหวัดพะเยา จัดเป็นน้ำตกขนาด กลาง เกิดจากน้ำในลำห้วยต่างๆ คือ ห้วยสองสบ ห้วยโป่ง ห้วยอูน และตาน้ำบ่อเบี้ย จากนั้นไหลรวมกันกลายเป็นห้วยแม่ปั๋ง และตกลงมาเป็นน้ำตกธารสวรรค์ ก่อนไหลลงสู่แม่น้ำยม มีน้ำตกไหลตลอดทั้งปี น้ำมีสีเขียวมรกต สูงประมาณ 20 เมตร กว้างประมาณ 30 เมตร

น้ำตกห้วยต้นผึ้ง เป็นน้ำตกหินปูนขนาดเล็ก ตั้งอยู่ที่บ้านสระ ตำบลสระ อำเภอเชียงม่วน จังหวัดพะเยา โดยตกลงมาจากหน้าผา สูง สามารถมองเห็นได้สะดวก มีลักษณะสวยงามน้ำไหลมาจากหน้าผาสูงต่างระดับลดหลั่นกัน สูงประมาณ 80 เมตร มีน้ำไหลตลอดปี การเดินทางเข้าน้ำตก ระยะทางประมาณ 1 กิโลเมตร เป็นทางเดินเท้า ระหว่างทางเดินไปน้ำตก จะพบน้ำตกชั้นเล็กชั้นน้อยอีก มี ทั้งหมด 6 ชั้น เป็นระยะยาวประมาณ 2 กิโลเมตร ซึ่งมีความงดงามมาก

วนอุทยานไดโนเสาร์แก่งหลวง ไดโนเสาร์เชียงม่วนเป็นไดโนเสาร์ตัวแรกที่ค้นพบในภาคเหนือ ระหว่างปี พ.ศ. ๒๕๔๕ – ๒๕๕๒ นายวรวุธ สุธีธร นักโบราณ ชีววิทยา หัวหน้าคณะสำรวจของกรมทรัพยากรธรณีได้นำคณะสำรวจเข้ามาทำการขุดค้นซากดึกดำ บรรพ์ที่พบที่อ.เชียงม่วน จ.พะเยา พบซากกระดูกไดโนเสาร์วางตัวเรียงต่อกันในแนวทิศเหนือ-ทิศใต้ จำนวน ๑๐๔ ชิ้น ประกอบด้วยกระดูกคอ กระดูกสันหลัง กระดูก โคนหาง กระดูกสะโพกและกระดูกซี่โครง ผลการตรวจสอบทำให้ทราบว่าซากดึกดำบรรพ์ที่ค้นพบเป็นซากไดโนเสาร์ซอโรพอดซึ่งมีคอยาว หางยาว เดิน ๔ ขา และกินพืชเป็นอาหาร ปัจจุบันยังไม่สามารถระบุชนิดได้ แต่พบว่ามีลักษณะต่างจากไดโนเสาร์ซอโรพอดชนิดอื่นๆที่เคยพบในประเทศไทย สันนิษฐานว่าอาจเป็นชนิดพบใหม่ของโลก เนื่องจากแหล่งที่พบเป็นพื้นที่ใหม่ที่เพิ่ง มีการค้นพบซากดึกดำบรรพ์ของ ไดโนเสาร์เป็นครั้งแรก

ถ้ำใหญ่ปางงุ้น โดยตั้งอยู่ที่บ้านปางงุ้น หมู่ 6 ตำบลหนองหล่ม อำเภอดอกคำใต้ จังหวัดพะเยา ห่างจากที่ทำการประมาณ 10 กิโลเมตร ลักษณะถ้ำเป็นถ้ำใหญ่ ในบริเวณถ้ำเป็นที่ราบกว้างมีลักษณะเป็นห้องโถง มีอยู่ 5 โถงด้วยกันภายในถ้ำสามารถรองรับนักท่องเที่ยวไม่ต่ำกว่า 400 คน ผนังถ้ำมีหินงอกหินย้อยที่สวยงาม มีน้ำหยดลงมาจากบนผนังถ้ำ สามารถรองรับน้ำที่หยดลงมาจากผนังถ้ำไว้ใช้อุปโภคได้ นอกจากนั้นยังมีหินที่ตกผลึกส่องแสงประกายแวววาวอย่างงดงาม

สิ่งอำนวยความสะดวก ที่พัก และสถานที่กางเต็นท์
ร้านอาหาร - ร้านอาหาร
ที่พัก - ลานกางเต็นท์ 2
ที่พัก - ลานกางเต็นท์ 1
อื่นๆ - ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว
อื่นๆ - ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว
อื่นๆ - ศาลาที่พัก (ศูนย์ปฏิบัติการ war room)
อื่นๆ - ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว
ร้านค้า - ร้านค้าสวัสดิการ
ร้านค้า - ร้านค้าสวัสดิการ
ห้องประชุมสัมมนา - อาคารหอประชุม
ห้องน้ำ - ห้องน้ำ
ห้องน้ำ - ห้องน้ำ
ห้องน้ำ - ห้องน้ำ